strona główna
Informator Miasta >>
• Strona Główna
• Historia Częstochowy
Przewodnik z 1909 roku
• Przedmowa
• Rys geograficzny
• Rys historyczny
a) Pielgrzymki Królów Polskich
b) Rys historyczny miasta
c) Rys historyczny Jasnej Góry
• Jasna Góra i Kościoły
• Dział statystyczny
• Pielgrzymki do Jasnej Góry
• Handel i Przemysł
• Okolice Częstochowy
a) Kłobucko
b) Krzepice
c) Olsztyn
d) Potok Złoty
e) Kruszyna
f) Gidle
g) Święta Anna
h) Mstów
• Dział Informacyjno-Adresowy
• Spis ilustracyi
Na starej pocztówce >>
• Jasna Góra
• Wystawa 1909
• Kościół św. Barbary
• Kościół św. Zygmunta
• Obrazkowa
• Dworzec PKP
• Droga krzyżowa
• Aleja NMP
• Ulica Dojazd
• Baumert
• fabryka, przemysł
• dom Frankego
• Częstochowa, długie adresy
• Pokaż wszystko
Na starej fotografii >>
• Jasna Góra
• Kościół św. Barbary
• Budowa Nowej Wieży
• Dworzec PKP
• Droga krzyżowa
• Pokaż wszystko
Poczta Polska >>
• Pokaż wszystko
Z kart historii >>
• Pradawna Częstochowa
• Kasztelania Miromira
• Dzieje częstochowskiego Browaru
• Pierwszy Sejmik w Częstochowie
• Węgierska Jesień 1956
• O Częstochu i Starej Górze
• Jak wyglądał Częstoch?
• Czy znajdź skarb Częstocha?
• Dom Częstocha
• Pofabryczna Częstochowa
• Odkrycie na Jasnej Górze
• Upadek Powstania w 1944 roku
• Po Powstaniu Warszawskim
• Pokaż wszystko
Jan Paweł II >>
Mapa Serwisu >>
Strona 56 z 77
poprzednia
1
...
54
55
56
57
58
...
77
następna
750
|
Północne parafie w dekanacie brzeźnickim
Kończąc zwiedzanie kościoła parafialnego w Brzeźnicy Nowej trzeba jeszcze zwrócić uwagę na obiekt zabytkowej plebanii. Zbudowana została w 1884 r. na miejscu gdzie przez 300 lat (do poł. XIX w.) istniał drewniany przytułek dla utrzymujących się z jałmużny. W czasie II w. św. Niemcy spustoszyli kościół zamieniając go hotel robotniczy. Od 1932 r. proboszczem w Brzeźnicy Nowej był ks. Adolf Gozdek (1876-1942). Kapłan ten stał się później jedną z wielu ofiar niemieckiej akcji systemowego mordowania polskich księży na obszarze kraju wcielonego do III Rzeszy.
Ksiądz A. Gozdek, który w młodości studiował filozofię na uniwersytecie w Monachium został zamordowany w pobliżu tegoż miasta, bo w obozie Dachau w dniu 6 maja 1942 – jako więzień nr. 28464. Niektórzy z mordowanych wówczas księży są dzisiaj upamiętnieni w swych parafiach. Jednak w Brzeźnicy – tak w otoczeniu kościoła jak i w mieście – nie ma żadnego śladu pamięci o swym zasłużonym proboszczu. Są natomiast na ścianach kościoła dwie tablice poświęcone: Janowi Długoszowi, oraz żołnierzom AK poległym w walce z okupantem. Natomiast w kruchcie kościoła zachowana jest tablica nagrobna z poprzedniego kościoła. Ufundowana w 1638 r. – zawiera epitafium poświęcone dwu-letniemu synkowi ówczesnego starosty brzeźnickiego, który nazywał się Krzysztof Plaza. Oprócz Jana Długosza z Brzeźnicy pochodził też Marcin Molski (1751-1822). Był to doskonały oficer (absolwent Szkoły Kadetów) walczący m.in. w Insurekcji Kościuszkowskiej i wojnie z Prusami. Już jako major towarzyszy gen. Henrykowi Dąbrowskiemu w jego dziele powołania Legionów Polskich we Włoszech (1797 r.) i wraz z nim powraca z „Ziemi Włoskiej do Polskiej”. Pod koniec życia poświęca się pracy pisarskiej, która w jego czasach była bardzo popularna. Brzeźnica pamiętała o swym dzielnym rodaku, poświęcając mu jedną ze swoich uliczek.
Kończąc wędrówkę po dekanacie brzeźnickim pozostaję zapoznać się jeszcze z dwiema parafiami. Leżą one w miejscowościach Strzelce Wielkie i Wiewiec, które zamykały północno – wschodni kraniec, leżącego już powyżej Warty, obszaru dawnego województwa częstochowskiego. Teraz wróciły do powiatu pajęczańskiego zamykającego od południa województwo łódzkie (wraz z radomszczańskim). Znajdujące się przy drodze wojewódzkiej nr. 483 Strzelce Wielkie zasłynęły w 2003 r. kiedy to odkryto na ich terenie wielkie cmentarzysko ciałopalne z epoki brązu (ok. 800 lat p.n.e.). Pierwszy drewniany kościół powstał w Strzelcach Wielkich w 1. połowie XVII w. Gdy ponad 100 lat później spłonął, odbudował go w 1766 r. Jan Jaksa Bąkowski ze Zborowa (k. Zduńskiej Woli). Niestety i ten kościół strawił pożar. Gdy w 1937 r. biskup częstochowski Teodor Kubina utworzył w Strzelcach Wielkich filię parafii brzeźnickiej to na kaplicę mszalną adaptowano remizę strażacką. Zamieniona w czasie okupacji na niemiecką świetlicę została po wojnie tak solidnie odnowiona, że w 1957 r. można było na jej bazie powołać nową parafię. Jednak od razu ruszyła wtedy budowa nowego kościoła (na zdjęciu), który już w 1961 r. mógł uroczyście poświęcić biskup Zdzisław Goliński. Do parafii w Strzelcach Wlk. należy też wioska o nazwie Wistka. Odwiedzając ją można zauważyć przy głównej ulicy małą chatkę drewnianą z krzyżem na ścianie i napisem: „sala katechetyczna” (na zdjęciu). Stanowi ona więc swoisty relikt czasów, gdy nauczanie religii odbywało się w różnych, nieraz bardzo prymitywnych pomieszczeniach.
zródło
Gazeta Częstochowska
autor:
Andrzej Siwiński
Kategoria:
Wszystkie
166
Dzieje miejscowości Ostrowy nad Okszą
Przy jednej z trzech poznanych tydzień temu drewnianych kładek znajduje się dawne siedlisko młynarza Krawczyka. Znajdziemy je nad samym brzegiem Liswartą, obok styku miejscowości: Brzózki i Nowa Wieś. Teraz, tak w ruinach murowanego młyna jak i w drewnianym - krytym strzechą - gospodarstwie urządzone zostały dwie letniskowe dacze. W pobliżu dawnego młyna natrafimy przy lokalnej szosie na Miejsce Pamięci Wojennej. Jest nim betonowy obelisk otoczony płotkiem z łańcuchów i tablicą z napisem: „Miejsce uświęcone męczeństwem 10 bezimiennych polskich patriotów zamordowanych przez faszystów hitlerowskich w dniu 21.08.1944 - społeczeństwo Gm. Popów”. Zbrodnia ta była odwetem za śmierć jednego z Niemców z rąk partyzanckich.
167
Drewniane kładki nad dolną Liswartą
Wracamy jeszcze do zabytkowej kaplicy w Popowie, w której od 1880 roku były już odprawiane nabożeństwa. Tuż przed wybuchem 2. w. św. powiększył ją proboszcz parafii w Wąsoszu Wincenty Spirra - którego sylwetka była już wcześniej poznana – dostawiając drewnianą nawę. Natomiast w 1953 r. dobudowano jeszcze drewnianą kruchtę i murowaną zakrystię dając dzisiejszy wygląd temu zabytkowi (na zdjęciu). W pierwszych latach po wojnie, gdy brakowało kapłanów wikariat w Popowie obsługiwał ponownie proboszcz z Wąsosza. Dopiero w 1955 roku wznowiono samodzielną działalność filii, by dwa lata później ustanowić w Popowie własną parafię. W 1979 r. rozpoczęto tuż obok zachowanej kaplicy budowę nowego murowanego kościoła. Dwukondygnacyjna świątynia (z kaplicą pogrzebową i salami katechetycznymi) została poświęcona przez arcybiskupa Stanisława Nowaka w 1990 r. Modernizowana jeszcze do końca XX wieku stanowi obecnie ciekawy architektonicznie i widoczny z daleka sakralny obiekt.
168
Gmina nad dolnym biegiem Liswarty
Do najstarszych miejscowości w dekanacie brzeźnickim należy zaliczyć wioskę Wiewiec (na wschód od Strzelców Wielkich). Już bowiem w 1460 r. istniała tutaj parafia, a jej pierwszy drewniany kościół dotrwał do połowy XVII wieku. Następny ufundowały w 1662 roku znane rodziny z ziemi sieradzkiej: Zamojscy i Siemieńscy. Na jego miejscu powstał w 1860 r. nowy murowany kościół, zbudowany już przez proboszcza Pawła Knapińskiego, którego mogiłę można odszukać na starym zabytkowym cmentarzu.
poprzednia
1
...
54
55
56
57
58
...
77
następna
poprzednia
1
...
54
55
56
57
58
...
77
następna
wszelkie prawa zastrzeżone, www.simis.pl
Informator Miasta >>
• Pieczec Wladyslawa, ksiecia opolskiego, wielunskiego z dokumentu fundacyjnego Klasztoru Jasnogorskiego wystawionego przez ksiecia Wladysława Opolczyka w Czestochowie 9 sierpnia 1382 roku.
• Dokument z dnia 31 lipca 1778 roku w którym Stanislaw August, krol polski, transumuje i zatwierdza akty swoich poprzednikow.
• Historia Czestochowy
• Historia Czestochowy
• Historia Czestochowy